Van d'n blok trekken...

Honderd jaar later, in 1480, blijkt 's-Hertogenbosch in totaal negen blokken of wijken te tellen. Het Hinthamereinde, de Hinthamerstraat, Kerkstraat, Beurdsestraat (later Weversplaats genoemd), Vughterstraat, Vughterdijk, Vismarkt, Orthenstraat en tenslotte de Markt. Zij omvatten de gehele stad.

De blokken gaven steun (in goederen en in geld) aan de thuiszittende armen, de 'huisarmen'. Dat zijn niet de bedelaars die openlijk voor hun slechte toestand uitkwamen, maar aan bejaarden, weduwen, of hen die door handicap niet meer in staat waren hun beroep uit te oefenen. Kraamvrouwen konden daar bijhoren, maar ook seizoenarbeiders die in de koude wintermaanden zonder werk zaten.

De hoofdtaak van de blokken was de armenzorg. Daarnaast was aan de blokmeesters ook de brandbestrijding toevertrouwd. Zo zorgen zij bijvoorbeeld voor het onderhoud van de trappen, naar de Binnendieze. Het belangrijkste bleef de armenzorg, vooral het uitdelen van roggebroden. „Geef de inwoners voldoende brood, dan zijn ze tevreden” kan misschien gedacht zijn in 1477 nadat de stad in oproer was gekomen. Want vlak daarna werden de laatste vier blokken officieel opgericht.

De blokken werden steeds rijker en machtiger. Ze bleven onafhankelijk al moesten ze hun jaarlijkse rekeningen door het stadsbestuur laten controleren. Vooral op het einde van de 18e eeuw werd het steeds duidelijker dat het beter was àlle blokken één groot fonds te laten vormen. Een daadwerkelijke sanering vond toen echter niet plaats.

In 1810 bepaalde Napoleon (na inlijving van ons land bij Frankrijk) dat alle Brabantse (en dus ook de Bossche) gods- en gasthuizen gecentraliseerd moesten worden en onder één bestuur moesten komen. Dit instituut heette de Godshuizen. De blokmeesters waren het er niet mee eens en onder de regenten van de andere gods- en gasthuizen bestond er ook weinig animo. Maar het werd doorgezet en de blokken hielden op te bestaan. Deze situatie werd in 1814 door koning Willem I bevestigd. In tegenstelling tot elders in het land bleef de Godshuizen een apart eigen bestuur vormen en werd het geen onderdeel van de gemeente. De blokken bestonden niet meer en de Godshuizen bewaarden hun paoeren erfenis: het archief van de negen blokken.

Hoewel er dus sedert 1810 geen bedeling voor de Bossche armen plaatsvond vanuit de blokken, gold tot voor enige tijd de uitdrukking voor hen die steun kregen „hij trekt van d'n blok”.